Met plezier schrijf ik deze column, over een onderwerp dat bepalend is voor de ontwikkeling van de tandheelkunde. Ik wil de lezer wijzen op het boek Tandheelkunde in de prentkunst, 275 prenten in 100 taferelen, van mijn hand, in samenwerking met de Stichting Vrienden Tandheelkundig Erfgoed (SVTE) dat op 14 februari 2014 werd gepresenteerd in de Ridderzaal te Den Haag.

De SVTE is in 1992 opgericht als reactie op de sluiting van het Tandheelkundig Instituut te Utrecht en het noodgedwongen in depot brengen van de studie(museum)collectie. Het bestuur tracht statutair het Tandheelkundig Erfgoed in stand te houden, voorlichting te geven, onderzoek te doen en de daaruit voortvloeiende publicaties, zoals Tandheelkunde in de Prentkunst, te bevorderen. Door een gelukkige samenloop van omstandigheden kan dit rijk geïllustreerde boek in het jaar dat de NMT bestaat worden gepresenteerd onder het motto: ‘100 taferelen ter gelegenheid van 100 jaar NMT’. Het bevat 275 prenten verdeeld over honderd taferelen in vier hoofdstukken, waarin martelares en patroonheilige Apollonia haar entree doet, kwakzalvers op kermissen en jaarmarkten hun middelen en behandelingen aanprijzen, het tandheelkundig metier zijn werkzaamheden verplaatst van markt naar salon en het ontstaan van de spotprent uitgebreid aan de orde komt, uitmondend in het ontstaan en verloop van de politieke satire.

Trouwe donateurs van de SVTE ontvangen het boek gratis, nieuwe donateurs ook – tegen een jaarlijkse donatie van vijftig euro (fiscaal aftrekbaar) gedurende drie jaar. U kunt uw bijdrage overmaken op rekeningnummer IBAN NL98ABNA 0443741301 ten name van de SVTE te Nieuwegein, het bestuur hoopt uiteraard veel nieuwe donateurs te mogen verwelkomen.

Alleen donateurs kunnen extra exemplaren á 50 euro - de winkelwaarde is 69,50 euro - bestellen om bijvoorbeeld cadeau te geven of in de wachtkamer te leggen. Indien meen geen donateur wenst te worden kan men het boek kopen voor 69,50 euro en toegestuurd krijgen (excl. 10 euro verzendkosten).

Gert Schade, auteur van het boek Tandheelkunde in de Prentkunst.

Vrijdag 14 februari was ik in de Ridderzaal aanwezig bij de opening van het jubileumjaar van de NMT. Onze voorzitter hield een verhaal hoe goed en goedkoop onze tandheelkunde is in vergelijking met andere Europese landen. Ook vertelde hij hoe belangrijk een gezonde mond voor de rest van ons lichaam is. Minister van VWS Edith Schippers beaamde het belang van de tandheelkunde nu en in de toekomst. Zij bood haar verontschuldiging aan voor het abrupte einde van de vrije prijsvorming en zei dat dit niet aan heeft haar gelegen. Zij vond dat de beroepsgroep veel extra inspanningen heeft moeten leveren met de implementatie van de vrije marktwerking en dat er nu rust moest komen. Het is alleen jammer dat zij volledig voorbij ging aan het feit dat zij de kamer heeft geïnformeerd met, naar later bleek, verkeerde cijfers. Al met al was het een stijlvolle opening van het jubileumjaar met na afloop een gezellige receptie.

Bij vertrek kreeg iedereen het prachtige boek van Gert Schade Tandheelkunde in de prentkunst, waarin prenten de geschiedenis van de tandheelkunde laten zien. Voor de ontwikkeling van de tandheelkundige wetenschap is kennis van de historie van ons vak onontbeerlijk. In mijn studietijd in Utrecht was er een fantastisch museum in de faculteit tandheelkunde aan de Sorbonnelaan. Helaas is dit verdwenen na het sluiten van de opleiding. Voor de ontwikkeling van de tandheelkunde is een permanente expositie van de geschiedenis van de tandheelkunde enorm belangrijk. We moeten dan ook streven naar een nieuwe permanente expositieruimte, maar daarvoor is veel geld nodig. Daarom nodig ik iedereen uit om donateur van de Stichting Vrienden van het Tandheelkundig Erfgoed (SVTE) te worden. Wie drie jaar vijftig euro per jaar doneert, krijgt het prachtige boek van Gert Schade cadeau. Steun ons: SVTE Nieuwegein, IBAN: NL98 ABNA 0443741301.

Henk Donker is tandarts te Hengelo Gld en is bestuurslid van de SVTE vanuit de KNMT.

We laten ons doorlopend inprenten dat alles steeds vernieuwd moet worden, maar daarmee verliezen we onze identiteit. ‘Geen toekomst zonder verleden’ oftewel: draag ons tandheelkundig erfgoed op handen. Want het is de basis van de huidige tandheelkunde. In de jaren vijftig van de vorige eeuw nam collega F.E.R. de Maar het initiatief voor het vormen van een tandheelkundige verzameling in het Tandheelkundig Instituut te Utrecht. Door zijn onvermoeibare inzet ontstond er een prachtig museum bestaande uit onder meer vier volledig ingerichte stijlkamers. Na ruim 110 jaar tandheelkundig onderwijs en onderzoek werd op 1 september 1988 de kliniek in Utrecht verkwanseld door een politiek spel. Bij het opheffen van de opleiding in Utrecht ging ook het museum te gronde. Het tandheelkundig erfgoed werd opgeslagen in de catacomben van een achterafgelegen universiteitsgebouw. Dit tandheelkundig erfgoed gaat mij bijzonder aan het hart. Zo’n prachtige collectie hoort opengesteld te zijn voor iedereen die zich interesseert in tandheelkunde. Daar moet iedereen van kunnen genieten! Misschien gaat dat ook gebeuren. De Stichting Vrienden van het Tandheelkundig Erfgoed hoopt dat binnen afzienbare tijd een keur van deze schitterende museale stukken als doorlopende tentoonstelling te zien zal zijn in het Maatschappijhuis in Nieuwegein. Zo wil de Stichting weer interesse opwekken voor het tandheelkundig erfgoed, en verwacht ze dat tandartsen zich bewust gaan worden van de waarde van de bijzondere collectie. Het is onze taak om de instandhouding van deze collectie te steunen! Dankzij de voortvarende inzet van onze stichting is er de hoop dat de wedergeboorte van deze tandheelkundige studiecollectie binnen afzienbare tijd een feit zal zijn.

Mies Buisman is tandarts in Amsterdam en voorzitter van de SVTE.